Mentre cercavo tra i scaffali della biblioteca mi sono imbattuta in questo libro fatto di racconti autobiografici dello scrittore napoletano Erri De Luca, che mi ha rapita subito. Una figura poliedrica della letteratura e cultura contemporanea, Erri De Luca ha scritto narrativa, teatro, traduzioni, poesia. Per cogliere tutta la sua sensibilità, la sua intelligenza e la sua immensa ricchezza d’animo bisogna leggere tutta la sua opera. Qui vorrei condividere una sua bellissima poesia, che attraverso poche parole dette d’un fiato riassume i veri valori della Vita.

VALORE

Considero valore ogni forma di vita, la neve, la fragola, la mosca.
Considero valore il regno minerale, l’assemblea delle stelle.
Considero valore il vino finché dura il pasto, un sorriso involontario, la stanchezza di chi non si è risparmiato, due vecchi che si amano.
Considero valore quello che domani non varrà più niente e quello che oggi vale ancora poco.
Considero valore tutte le ferite.
Considero valore risparmiare acqua, riparare un paio di scarpe, tacere in tempo, accorrere a un grido, chiedere permesso prima di sedersi,
provare gratitudine senza ricordare di che.
Considero valore sapere in una stanza dov’è il nord, qual è il nome del vento che sta asciugando il bucato.
Considero valore il viaggio del vagabondo, la clausura della monaca,
la pazienza del condannato, qualunque colpa sia.
Considero valore l’uso del verbo amare e l’ipotesi che esista un creatore.
Molti di questi valori non ho conosciuto.

 

 

DITËLINDJA

Më 18 janar është ditëlindja e nënës time. Do të ishte nëntëdhjetë vjeçe. Do ta kishte dashur shumë këtë moshë, nuk ishte e lodhur duke jetuar, duke lexuar. “Kushedi nëse do të ketë libra atje ku do të shkoj?”: nuk kam dëgjuar askënd të shpresoj për një bibliotekë në botën e përtejme. Faqet e librave i kanë bërë shoqëri më shumë se sa unë.

Rilexonte romanet e famshëm te Proust, Dostoevskijit, Tolstojit, ditën dhe natën kur gjumi largohej.

“Më thuaj diçka, mos më lër kështu”: më thoshte papritur në dialektin napoletan strofën e këngës së Pino Daniele, gjatë darkave tona, kur qëndroja më shumë i heshtur dhe i mbyllur, i heshtur dhe bosh nga dita e kaluar në kantier. Haja duke menduar për ndonjë varg nga ato që kisha lexuar herët në mëngjes, për një plan që nuk kisha për të dielën, pa gjetur një rrugëzgjidhje.

“Më thuaj diçka, mos më lër kështu”: përpiqesha të kthehesha në vete me një buzëqeshje të sforcuar, pa ditur t’i thoja diçka apo t’i ofroja shoqërinë për të cilën kishte nevojë. Zëri i saj që thyente heshtjen me strofën e këngës, sot më rreh në kokë, si dhimbja e një dhëmbi.

Ndërsa ishte ajo që më tregonte: lexonte tre gazeta të përditshme, një të Napolit, dëgjonte leximin në radio të një tjetre, ndiqte lajmet në televizion. Më informonte mbi botën nga pikëvështrimi dhe ndjenjat e saj. Mbante anën, mbronte dhe akuzonte. Donte që ta mbështesja në zemërimin, inatin dhe dhembshurinë e saj. Më nxiste, por une kisha tashmë nxitjet e mija të plota. Për të kaluarën time nuk pyeste dhe as nuk donte të dinte. Për të unë isha një shkrimtar dhe asgjë tjetër.

Më tregonte histori të kohërave të bukura të shkuara e të kaluara, albumin e fotove të familjes të shfletuar ndonjë mbrëmje nga zëri i saj. Dëgjoja e ridëgjoja emrat e njerëzve  të dashur për të dhe indiferent për mua. I ndjeja larg dhe gabohesha. Më përkisnin të gjitha, fotot e albumit të saj. Isha formuar prej tyre, ishin përbërësit e mij, më tepër se të afërmit e mij. Nëpërmjet atyre personave më fliste për mua. Më tregonte që isha unë ajo turmë.

Tashmë edhe ajo është pjesë e tregimit. Mbrëmjeve në guzhinë, i ulur në tavolinën tonë të shkretuar, pertyp darkën time me sytë mbi pjatë dhe gëlltijë mungesat e të cilave jem pjesë.

 

 

 

 

 

Testo originale: